Η κιρκασιανή κοινότητα στην Τουρκία ελπίζει ότι η απέλαση των προγόνων τους από την Ρωσία, θα αναγνωρισθεί τόσο από την Άγκυρα όσο και από το Κρεμλίνο, στην 152η επέτειο από την εξορία τους από τον Καύκασο, αναφέρει ο τουρκικός τύπος .
Οι Κιρκάσιοι, μαζί με τους φυλετικά και γλωσσολογικά συγγενείς τους Αμπχάζιους, Αμπάζους και Ουμπούχ, αποτελούν «γηγενείς» λαούς του ΒΔ Καυκάσου.
Οι Κιρκάσιοι αρχικώς επηρεάσθηκαν από τον χριστιανισμό, προερχόμενο από το Βυζάντιο και τη Γεωργία, διατηρώντας παράλληλα ζωντανές τις παραδοσιακές τους λατρείες. Την ίδια επιδερμική επικράτηση θα παρουσιάζει και ο προσηλυτισμός τους στο Ισλάμ, το οποίο θα σταθεροποιηθεί σε σχετικό βαθμό κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, ως αποτέλεσμα της αντίστασης στους Ρώσους.
Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες εθνότητες του Β. Καυκάσου οι Κιρκάσιοι ανέπτυξαν υψηλότατο επίπεδο εθνικής συνείδησης, ανάλογο των Γεωργιανών και των Αρμενίων. Αυτό συνετέλεσε ώστε ο λαός αυτός τον 19ο αι. να μην συνταχθεί με την εξέγερση των Τσετσένων και των Νταγκεστανών εναντίον των Ρώσσων, που γινόταν στο όνομα του Ισλάμ.
Η τελική ήττα των Κιρκασίων στον ρωσο-κιρκασιανό πόλεμο, που διήρκεσε σχεδόν δύο δεκαετίες, επήλθε το 1864 και είχε ως αποτέλεσμα η πλειοψηφία τους (οι αριθμοί ποικίλουν από 600.000 έως 1.300.000) να καταφύγει στην οθωμανική αυτοκρατορία. Ταυτοχρόνως, στο Βόρειο Καύκασο πραγματοποιήθηκε μαζική εγκατάσταση κοζάκικων πληθυσμών, που δημιούργησε νέα δημογραφικά και πολιτισμικά δεδομένα.
Οι Κιρκάσιοι συμμετείχαν στο θνησιγενές ανεξάρτητο κράτος της «Δημοκρατίας των Ορεινών του Βορείου Καυκάσου», που συνεστήθη το 1918 και ενσωματώθηκε στη Σοβιετική Ένωση, το 1921, με την ονομασία Σοβιετική Ορεινή Δημοκρατία.
Η Τουρκία υπάρχει μια αρκετά μεγάλη κοινότητα των Κιρκασίων, ενώ οι πρόγονοι όλων αυτών εγκατέλειψαν την πατρίδα τους λόγω της ρωσικής πολιτικής των διώξεων, τονίζουν Τούρκοι ιστορικοί .
Κάθε χρόνο, την επέτειο της απέλασης τους, εκατοντάδες Κιρκάσιοι διοργανώνουν εκδηλώσεις σε όλη την Τουρκία με συλλαλητήρια έξω από την έδρα της ρωσικής διπλωματικής αποστολής στην Άγκυρα.
Ενώ πολλά μέλη της κοινότητας των Κιρκάσιων κάθε χρόνο ανάβουν φωτιές στην παραλία του χωριού στο Kocaeli στα βορειοδυτικά της Τουρκίας, ένα από τα πρώτα μέρη που εγκαταστάθηκαν μετά την εξορία τους από την ρωσική ομοσπονδία .
Αυτό το έτος, οι διαδηλώσεις είχαν προγραμματιστεί για τις 21 Μαΐου, ημέρα της επετείου εθνοκάθαρσης όπως την αποκαλούν οι ίδιοι .
Οι Τούρκοι όμως παίζουν στην ουσία με την «φωτιά» κατηγορώντας την Ρωσία, την ίδια στιγμή που αυτοί ως λαός έχουν διαπράξει τρομερά εγκλήματα τα οποία αποτελούν όνειδος για το ανθρώπινο πολιτισμό.
